Thị trường UPCoM là gì?

Ngày 20/11/2008, Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 108/2008-QĐ-BTC về việc ban hành Quy chế tổ chức và quản lý giao dịch chứng khoán công ty đại chúng (CtyĐC) chưa niêm yết tại Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HaSTC). Đây là cơ sở pháp lý quan trọng trong việc triển khai thị trường UPCoM (Thị trường giao dịch cổ phiếu của CTĐC chưa niêm yết).

Đến nay đã có 963 tập đoàn, công ty và ngân hàng đăng ký là CtyĐC với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và mới chỉ có 361 công ty chính thức niêm yết và giao dịch cổ phiếu trên TTCK. Hơn 3.600 doanh nghiệp (DN) còn lại hiện đang giao dịch cổ phiếu trên thị trường tự do với việc trao đổi, mua/bán cổ phiếu chưa chịu sự điều chỉnh bởi những quy định pháp lý.
Việc quản lý và tạo môi trường thuận lợi cho việc mua/bán, chuyển nhượng chứng khoán của các CtyĐC chưa niêm yết và các loại hình doanh nghiệp được phép chuyển nhượng chứng khoán khác là vô cùng cần thiết. Trên cơ sở đó thị trường UPCoM ra đời và dự kiến khai trương vào tháng 6/2009.
Theo quy định, thời gian giao dịch trên thị trường UPCoM diễn ra từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần, trừ các ngày nghỉ theo quy định trong Luật Lao động. Chứng khoán được giao dịch trên thị trường UPCoM gồm cổ phiếu của CtyĐC chưa niêm yết hoặc đã bị hủy niêm yết tại HaSTC hay HoSE; trái phiếu chuyển đổi của CtyĐC chư niêm yết hoặc hủy niêm yết.
CtyĐC muốn đăng ký giao dịch chứng khoán phải đăng ký lưu ký và được một CtyCK là thành viên của HaSTC cam kết hỗ trợ. Thời gian thông báo chấp thuận hoặc từ chối đăng ký giao dịch cho CtyĐC trên thị trường UPCoM là 5 ngày kể từ khi nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ.
Phương thức giao dịch trên thị trường UPCoM là thỏa thuận, bao gồm hai hình thức:
1 - Thỏa thuận điện tử là hình thức giao dịch trong đó đại diện giao dịch nhập lệnh với các điều kiện giao dịch đã được xác định và lựa chọn lệnh đối ứng phù hợp để thực hiện giao dịch;
2 - Thỏa thuận thông thường là hình thức giao dịch trong đó bên mua, bên bán tự thỏa thuận với nhau về các điều kiện giao dịch và được đại diện giao dịch nhập thông tin vào hệ thống đăng ký giao dịch để xác nhận giao dịch này.
Khối lượng giao dịch tối thiểu là 10 cổ phiếu hoặc 10 trái phiếu. Đơn vị yết giá quy định đối với cổ phiếu là 100 đồng và không quy định đơn vị yết giá đối với trái phiếu. Mệnh giá là 10.000 đồng/cổ phiếu và 100.000 đồng/trái phiếu. Biên độ dao động giá là +/-10% đối với cổ phiếu và có thể thay đổi trong thời gian thực hiện. Thời gian giao dịch là từ 10 -15h các ngày làm việc trong tuần (nghỉ giữa phiên từ 11h30-13h30).
Thị trường UPCoM ra đời tạo tiền đề cho HaSTC xây dựng thị trường OTC có quản lý, góp phần thu hẹp thị trường tự do và hướng tới một thị trường OTC hiện đại.
Đây cũng chính là sự mong đợi của nhiều nhà đầu tư cũng như cơ quan quản lý thị trường trong bối cảnh thị trường cổ phiếu của các công ty đại chúng chưa niêm yết còn thiếu minh bạch về thông tin DN, về cổ phiếu và đặc biệt là về môi trường đầu tư lành mạnh ẩn chứa nhiều tiềm năng lợi nhuận.